Vergoeding van affectieschade voor nabestaanden?
Het ergste dat een mens kan overkomen is het verlies van een dierbare.
Bij ernstige verwonding of overlijden van een dierbare na een ongeval, staan nabestaanden (zogenaamde "secundary victims ") nog altijd in de kou.
Een goede regeling lijkt voorlopig niet in het zicht. Of bieden Europese regels uitkomst?
Affectieschade
Vergoeding van immateriele schade (smartengeld) is wel mogelijk bij het krijgen van een blauw oog, het bezeren van een been en bij overlast door het langdurig krijsen van een haan. Bij het overlijden van je kind door de schuld van een ander, bestaat echter geen recht op smartengeld.
Dit is een van die stukjes van het Nederlandse recht dat zowel voor de burger als voor de gemiddelde jurist onbegrijpelijk en ook onbevredigend is.
Het stelsel van de Nederlandse wet
Het probleem komt voort uit het stelsel van de Nederlandse wet, dat in geval van ernstige verwonding in beginsel alleen recht geeft op vergoeding voor het slachtoffer. Derden krijgen slechts in zeer beperkte gevallen schade vergoed. Denkt u daarbij aan de werkgever die het netto doorbetaalde loon van de veroorzaker kan vorderen.
Bij overlijden hebben de nabestaanden alleen recht op materiële schade (begrafeniskosten en verlies van onderhoud). Een vergoeding voor het verdriet door het overlijden, de zogenaamde affectieschade, is op grond van het wettelijk stelsel niet mogelijk.
Wetsvoorstel
Eerder is geprobeerd een regeling voor affectieschade in de wet op te nemen.
Hoewel de Tweede Kamer het wetsvoorstel had aangenomen, is dit op 30 maart 2010 met 30 tegen 36 stemmen door de Eerste Kamer verworpen, bang als de senatoren waren voor een heuse "claimcultuur". In een land waar je zelfs met een gespecialiseerde advocaat doorgaans jaren moet vechten om een rechtvaardige schadevergoeding te krijgen, is dit een onbegrijpelijke argumentatie.
Nieuw onderzoek
Het onderwerp is en blijft in beweging. Hoe kun je immers iedere keer opnieuw aan een nabestaande uitleggen dat vergoeding van het allergrootste verdriet volgens de wet niet mogelijk is?
Recentelijk is een scriptie bekend geworden van een studente aan de Vrije Universiteit Amsterdam, M.M. van Essen, waarin de regeling van de affectieschade in het Nederlandse rechtssysteem is gehouden tegen het licht van Europese regels. De –zeer lezenswaardige- scriptie is te vinden op http://njblog.nl/wp-content/uploads/2012/09/scriptie-Van-Essen.pdf.
De conclusie in de scriptie is dat er aanwijzingen zijn dat vergoeding van affectieschade in Nederland kan worden afgedwongen op grond van het Europese recht. Analyse van Europese rechtspraak (Europees Hof voor de Rechten van de Mens) en doorwerking daarvan in het Nederlandse schadevergoedingsrecht, maakt dit duidelijk. In andere Europese landen vinden ook dergelijke vergoedingen plaats.
Hoe verder met affectieschade in de toekomst?
De grote vraag waar wij ons voor gesteld zien is echter in hoeverre deze Europese rechtspraak in Nederland kan doorwerken en in hoeverre de rechter in Nederland bereid is daarin mee te gaan.
Veel belangrijker nog is dat de wetgever in Nederland zijn verantwoordelijkheid moet nemen en slachtoffers met een wetswijziging op dit onderdeel tegemoet komt. Waarom zou het slachtoffer nog langer een dergelijke vergoeding worden onthouden, terwijl een meerderheid meent dat dit moet kunnen en dat dit grote onrecht teniet moet worden gedaan.
Hier ligt een taak voor de politiek. Wil de politicus die dit voor zijn rekening durft te nemen, nu opstaan?
Meer informatie
Heeft u vragen over dit onderwerp, schroom dan niet contact op te nemen.
Berto Drenth, letselschade-advocaat
STEL EEN VRAAG
Vragen over letselschade? Wacht niet te lang en stel ons uw vraag!
STEL UW VRAAG:
TELEFONISCH
Vul uw naam en telefoonnummer in.U wordt op werkdagen binnen 24 uur
teruggebeld door een advocaat.